Κύριε συντάκτη,

Κατόπιν της προσεκτικής ανάγνωσης του άρθρου που δημοσιεύτηκε την 11.09.2014 στο Δημοσιογραφικό Ενημερωτικό PortalEnergyPress.gr με θέμα «ΥΠΕΚΑ: Καμιά αλλαγή στο νόμο του new deal αν δεν μηδενιστεί το έλλειμμα του ΛΑΓΗΕ», καταλήγουμε στις ακόλουθες διαπιστώσεις:

Α. Αφενός μεν η πληροφόρηση που παρέχεται στο ανωτέρω άρθρο αναφορικά με την αναγνώριση από το ίδιο το αρμόδιο Υπουργείο ΠΕΚΑ των ασύμμετρων και άδικων επιβαρύνσεων ορισμένων κατηγοριών επενδυτών έναντι κάποιων άλλων, συνάμα δε της αδυναμίας ορισμένων επενδύσεων να εξακολουθούν να είναι βιώσιμες ένεκα της εφαρμογής των διατάξεων του ν. 4254/2014, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της αποκατάστασης της αδικίας που υπέστησαν οι Παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά συστήματα και την ευόδωση του αγώνα μας, γεγονός το οποίο υποδεχόμαστε καταρχήν θετικά.

Ειδικότερα, το άρθρο μεταξύ άλλων αναφέρει:

  • Ότι το ΥΠΕΚΑ αναγνωρίζει το βαθμό αδικίας που έχουν υποστεί τα έργα που έχουν ενταχθεί στον Αναπτυξιακό Νόμο 3299/2004 που πρώτοι οι σύλλογοί μας αποκάλυψαν και προσδιόρισαν με αδιάσειστα στοιχεία και εμπεριστατωμένες οικονομοτεχνικές εκθέσεις.
  • Ότι το ΥΠΕΚΑ έχει κατανοήσει δια των μελετών μας, πως πέραν των ιδιοκτητών Φ/Β σταθμών με επιχορήγηση, υπάρχουν επιπρόσθετα και άλλες κατηγορίες παραγωγών που επιβαρυνθήκαν υπέρμετρα, με αποτέλεσμα να μην είναι πλέον βιώσιμες οι επιχειρήσεις αυτές (χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα που δημοσιεύσαμε από τους ισολογισμούς ζημιογόνων σταθμών ισχύος 60 – 70 kW στα ΜΔΝ του βορείου Αιγαίου).

Β. Από την άλλη πλευρά, αναφορικά με πληροφορίες που περιέχονται στο ανωτέρω άρθρο, οι οποίες κατά τα αναφερόμενα στο άρθρο αυτό πηγάζουν από αρμόδιες πηγές του υπουργείου ΠΕΚΑ, οφείλουμε να αναδείξουμε τις ακόλουθες αναντιστοιχίες σε σχέση με τις μέχρι τώρα δεσμεύσεις και δηλώσεις των αρμοδίων προσώπων:

Παρατήρηση 1η – Δεσμεύσεις Υφυπουργού

Στο ανωτέρω άρθρο αναφέρεται ως επίσημη θέση του Υπουργείου ΠΕΚΑ ότι «Εάν όλα πάνε καλά και πραγματικά ελεγχθεί το έλλειμμα του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ του ΛΑΓΗΕ, αρχές του 2015 μπορούμε να συγκροτήσουμε μια ομάδα εργασίας…»

Ωστόσο, ο Υφυπουργός ΠΕΚΑ κ. Ασημάκης Παπαγεωργίου, κατά την συνάντησή του με τους εκπροσώπους των Συλλόγων των ΜΔΝ την 20η Μαΐου 2014, υπογράμμισε ότι με την επείγουσα ψήφιση ενός νόμου, ο οποίος πρώτο μέλημα είχε «να αποτρέψει την βίαιη κατάρρευση του ενεργειακού συστήματος της χώρας, είναι πολύ πιθανόν να γίνονται, εκ παραδρομής, λάθη και αδικίες».

Βεβαίωσε, ωστόσο, τους εκπροσώπους των Συλλόγων ότι οι τεχνοοικονομικές μελέτες και οι προτάσεις τους ήδη εξετάζονται και δεσμεύτηκε για την άμεση (και σε κάθε περίπτωση εντός του έτους 2014) συγκρότηση κοινής ομάδας εργασίας αποτελούμενης από εξειδικευμένους επιστήμονες του ΥΠΕΚΑ και των Συλλόγων των ΜΔΝ, δηλώνοντας παράλληλα ξεκάθαρα την πρόθεση του να αρθούν οι όποιες αδικίες και οι στρεβλώσεις αναδειχθούν μέσα από την διαδικασία αυτή.

Κατόπιν των ανωτέρω, εξακολουθούμε να θεωρούμε δεσμευτική και επαφιόμαστε στη δήλωση του ίδιου του Υφυπουργού ΠΕΚΑ, η οποία προφανώς δεσμεύει απόλυτα το αρμόδιο Υπουργείο έναντι οποιασδήποτε άλλης πληροφόρησης, η διαρροή της οποίας μεθοδεύεται ανωνύμως από άγνωστους «κύκλους» του Υπουργείου, πόσω μάλλον όταν οι δεσμεύσεις αυτές εναρμονίζονται πλήρως με γενικότερες adhoc δημόσιες δεσμεύσεις-εντολές του Πρωθυπουργού περί άμεσης άρσης ακραίων αδικιών που πηγάζουν από τις πρόσφατες βίαιες μεταρρυθμίσεις.

Παρατήρηση 2η – Ανάγκη δημιουργίας πλεονάσματος πριν την όποια διόρθωση αδικιών

Στο ανωτέρω δημοσιευθέν άρθρο αναφέρεται ότι «Ωστόσο οι αλλαγές αυτές, εάν πράγματι αποδειχθούν απαραίτητες, δεν πρόκειται να υιοθετηθούν πριν το 2015 και μόνον από τη στιγμή που θα μηδενιστεί το έλλειμμα του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ…»

Σθεναρά υποστηρίζουμε την άποψη ότι πρέπει στα πλαίσια της λειτουργίας ενός ευνομούμενου κράτους δικαίου να επιδεικνύεται από την αρμόδια πολιτική ηγεσία το ενδεδειγμένο πολιτικό θάρρος για την αναγνώριση λαθών και παραλείψεων και να διατίθεται η απαιτούμενη πολιτική γενναιότητα για την άμεση διόρθωσή τους. Πιστεύουμε, τέλος, ότι σοβαρός πολιτικός παράγων δεν δύναται να αποστεί από ρητή του δέσμευση συναρτώντας την υλοποίηση των υπερεπειγουσών παρεμβάσεων προς άρση των αδικιών ενός νομοθετήματος του οποίου έχει την πολιτική ευθύνη από εξελίξεις που δεν επηρεάζονται (μηδενισμός του ελλείμματος του ειδικού λογαριασμού ΑΠΕ) καθ’ οιονδήποτε τρόπο από τους αδικούμενους από το ίδιο του το νομοθέτημα.

Εξάλλου, ουδεμία σχέση και σύνδεση δύναται να έχει η άρση μιας αδικίας σε βάρος συγκεκριμένης κατηγορίας παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας από Φ/Β με την προσπάθεια περιορισμού του ελλείμματος του ειδικού λογαριασμού καθώς διακαιοκρατικά, εφόσον οι επιπτώσεις της διόρθωσης παράγουν νέο έλλειμμα, αυτό θα έπρεπε ακολούθως είτε να καλυφθεί από άλλες πηγές, είτε να επιμεριστεί σύμμετρα στο σύνολο των παραγωγών,με την γενικότερη έννοια του όρου «παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας», ήτοι όχι μόνον αυτών από ΑΠΕ.

Πολλώ δε μάλλον για τους παραγωγούς Φ/Β που δραστηριοποιούνται στα ΜΔΝ και οι οποίοι, όπως έχουμε πολλαπλώς αποδείξει περίτρανα με τις εμπεριστατωμένες επιστημονικές μας μελέτες, ουδόλως έχουν συνδράμει αιτιωδώς τόσο στην «υπερθέρμανση» της αγοράς και την ηλεκτροπαραγωγική υπερδυναμικότητα, όσο και επαγωγικά στη γένεση και διόγκωση του ελλείμματος του ειδικού λογαριασμού ΑΠΕ του ΛΑΓΗΕ.

Παρατήρηση 3η – Παραδοχή «μηδενισμού» του ελλείμματος εντός του 2015

Σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτουμε και σύμφωνα με τα στοιχεία που σύντομα θα διαθέτει το ΥΠΕΚΑ – αμέσως μετά την ολοκλήρωση της υποβολής δηλώσεων στο πληροφοριακό σύστημα της ΛΑΓΗΕ Α.Ε. – ο αριθμός των Φ/Β σταθμών της κατηγορίας «ΜΕ» είναι δραματικά μικρότερος από αυτόν που «προϋπολόγισε» το Υπουργείο ΠΕΚΑ για τον καθορισμό της μεθόδου περιορισμού του ελλείμματος.

Συγκεκριμένα, όπως παρουσιάζεται στο Μηνιαίο Δελτίο Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ & ΣΗΘΥΑ για τον μήνα Ιούνιο 2014, λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του ελλείματος ότι από το 2011 και μετά, το 50% των σταθμών ισχύος έως 100kW έχουν τύχει δημόσιας ενίσχυσης.

Πίνακας 1: ΛΑΓΗΕ, Ιουν 2014, Εκτιμώμενα ποσοστά δημόσιας ενίσχυσης φωτοβολταϊκών σταθμών ΧΕ/ΜΕ

lagieME-XE

Δυστυχώς, όμως, για το ΥΠΕΚΑ και το «πετυχημένο» κατά τους συντάκτες του NewDeal, όπως ατυχώς καταλήγει το ανωτέρω άρθρο, η πραγματικότητα είναι ότι όλος ο υπολογισμός της πορείας (προβολής) του ελλείμματος έχει στηριχθεί σε απολύτως εσφαλμένες παραδοχές, διότι:

  • Κατά τα έτη 2012 και 2013, οι σταθμοί ισχύος έως 100kW αποτελούσαν την κυρίαρχη κατηγορία επενδύσεων από πλευράς αθροιστικής ισχύος και συνεπώς, το όποιο λάθος στον υπολογισμό της «μετά New Deal» αποζημίωσής τους επηρεάζει κατά μείζονα ρόλο το τελικό αποτέλεσμα.
  • Κατά τα έτη αυτά, η ισχύς των σταθμών ισχύος έως 100kW που προστέθηκε είναι σχεδόν τετραπλάσια της έως 31/12/2011 συνολικής εγκατεστημένης ισχύος στην ίδια κατηγορία.
  • Κατά τα έτη αυτά, η συμμετοχή των έργων με χρήση ενίσχυσης ήταν ολοένα και μικρότερη. Σύμφωνα μάλιστα με τις εκτιμήσεις μας, περί το 20% των έργων του 2012 και περί το 10% των έργων του 2013 έχουν υπαχθεί στον Ν.3299/2004.
  • Εκ των Φ/Β αυτών σταθμών, μόλις το 25% έχει εκταμιεύσει την εγκριθείσα ενίσχυση, ενώ μέχρις ότου εκταμιεύσει, δηλαδή πολύ αργότερα από την 31/12/2014, θα τιμολογείται στην κατηγορία «ΧΕ».
  • Το μεγαλύτερο μέρος του εναπομείναντος 75% των εγκεκριμένων επενδυτικών σχεδίων προς εκταμίευση δεν θα ολοκληρωθούν ποτέ, λόγω της επαχθούς διαφοράς τιμής σε σχέση με την κατηγορία «ΧΕ», που κάνει την ένταξη στην κατηγορία «ΜΕ» ασύμφορη και οδηγεί τους επενδυτές σε ουσιαστική απένταξη των επενδυτικών τους σχεδίων από το εγκριθέν καθεστώς ενίσχυσης.

Εκ των ανωτέρω συνάγεται ότι μετά βίας το 5-10 % των έργων ισχύος έως 100kW των ετών 2012 και 2013 έχει σημαντικές πιθανότητες να ενταχθεί στην κατηγορία «ΜΕ». Ως αποτέλεσμα αυτών, αλλά και της μεγάλης διαφοροποίησης στην τιμή μεταξύ «ΧΕ» και «ΜΕ» που επιτείνει τις επιπτώσεις μιας αστοχίας στις θεωρούμενες παραδοχές, σύντομα θα βιώσουμε την πλήρη αδυναμία εξάλειψης του ελλείμματος κατά τους πρώτους μήνες του έτους 2015, παράλληλα δε θα προκύψει μια απρόβλεπτη συγκέντρωση αδιάθετων πόρων στο ΥΠΑΝ εις βάρος προφανώς και του ειδικού λογαριασμού, με ό, τι αρνητικό αυτή συνεπάγεται για τον κλάδο, αλλά και για την χώρα μας ως αξιόπιστου επενδυτικού περιβάλλοντος.

Συνεπώς, μια σοβαρή και αξιόπιστη προσπάθεια εκτίμησης του ταμειακού αποτυπώματος της άρσης των αδιαμφισβήτητων αδικιών πρέπει να γίνεται επί τη βάσει ορθών παραδοχών ή πραγματικών στοιχείων, πρέπει δηλαδή να συγκρίνεται με το πραγματικό ταμειακό αποτέλεσμα που επιφέρει το «New Deal» και όχι με αυτό που υπεραισιόδοξα προκύπτει ένεκα της ανωτέρω αστοχίας στις ληφθείσες παραδοχές.

Συμπερασματικά, ενημερώνουμε έστω και δια της παρούσης το ΥΠΕΚΑ ότι αν προσδοκά να καλύψει το έλλειμμα του ειδικού λογαριασμού από την μελλοντική μετάπτωση των παραγωγών που δικαιούνται ενισχύσεις από «Προσωρινά ΧΕ» σε «ΜΕ», πλανάται πλάνη οικτρά, καθότι σε καμία περίπτωση δεν θα προβούν σε αυτό τον εκούσιο αυτοχειριασμό οι παραγωγοί. Έτσι, η προτεινόμενη διόρθωση της αδικίας μέσω αλλαγής του New Deal αποτελεί μονόδρομο για όλους.

Δέον να υπογραμμιστεί ότι το μεγαλύτερο κέρδος από την εν λόγω αλλαγή δεν είναι το ταμειακό με την στενή έννοια αλλά το γενικότερο από την έστω και μερική αποκατάσταση της χειμαζόμενης επενδυτικής αξιοπιστίας της χώρα μας, η περαιτέρω φθορά της οποίας υπονομεύει και θα εξακολουθεί να υπονομεύει για απείρως μακρύτερο χρονικό ορίζοντα από την θητεία της εκάστοτε ηγεσίας κάθε αναπτυξιακή προσπάθεια.

Παρατήρηση 4η – Βελτιώσεις στην τιμολόγηση του New Deal για έργα ΣΗΘΥΑ

Το ανωτέρω άρθρο τιτλοφορείται «Καμιά αλλαγή στο νόμο του New Deal αν δεν μηδενιστεί το έλλειμμα του ΛΑΓΗΕ».

Ωστόσο, αλλαγές στον νόμο του New Deal έχουν ήδη γίνει, ευθύς μετά την θέση του σε ισχύ και πολύ πριν μηδενιστεί το έλλειμμα. Συγκεκριμένα, στον νόμο υπ’ αρίθμ. 4273/2014 «Δημιουργία νέας καθετοποιημένης εταιρείας ηλεκτρικής ενέργειας» τροποποιούνται οι κάτωθι διατάξεις, οι οποίες θα έχουν ως αποτέλεσμα την περαιτέρω επιβάρυνση του ειδικού λογαριασμού:

Για υφιστάμενα έργα ΣΗΘΥΑ: Τα εδάφια η΄ και θ΄ μετά τον Πίνακα Β΄ της υποπερίπτωσης δ΄ (τιμολόγηση (€/MWh) ηλεκτρικής ενέργειας από μονάδες ΣΗΘΥΑ) της περίπτωσης 1 της υποπαραγράφου ΙΓ.1 της παραγράφου ΙΓ του ν. 4254/2014 (Α΄ 85) αντικαθίσταται ως εξής:

«Στην περίπτωση που σε σταθμό ΣΗΘΥΑ του πίνακα Α΄ η παραγόμενη θερμική ενέργεια είτε αξιοποιείται για την παραγωγή αγροτικών προϊόντων, και εφόσον η παραγωγή αγροτικών προϊόντων αποτελεί την κύρια δραστηριότητα του παραγωγού, είτε διατίθεται μέσω δικτύου τηλεθέρμανσης πόλεων, το σταθερό τμήμα της τιμής του πίνακα Α΄ (τιμή εξαιρουμένου του ΠΤ) προσαυξάνεται κατά 45%. Σε περίπτωση που σε σταθμό ΣΗΘΥΑ του πίνακα Α΄ τα καυσαέρια αξιοποιούνται για γεωργικούς σκοπούς, το σταθερό τμήμα της τιμής του πίνακα (τιμή εξαιρουμένου του ΠΤ) προσαυξάνεται κατά 17% και η προσαύξηση αυτή υπολογίζεται πλέον τυχόν προσαύξησης κατά τις διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου.»

Για νέα έργα ΣΗΘΥΑ: Στο άρθρο 13 του Ν.3468/2006 προστίθεται το εδάφιο: Στην περίπτωση που σε σταθμό ΣΗΘΥΑ του πίνακα A η παραγόμενη θερμική ενέργεια είτε αξιοποιείται για την παραγωγή αγροτικών προϊόντων, και εφόσον η παραγωγή αγροτικών προϊόντων αποτελεί την κύρια δραστηριότητα του παραγωγού, είτε διατίθεται μέσω δικτύου τηλεθέρμανσης πόλεων, το σταθερό τμήμα της τιμής του πίνακα A (τιμή εξαιρουμένου του ΠΤ) προσαυξάνεται κατά 15%. Σε περίπτωση που σε σταθμό ΣΗΘΥΑ του πίνακα A τα καυσαέρια αξιοποιούνται για γεωργικούς σκοπούς, το σταθερό τμήμα της τιμής του πίνακα (τιμή εξαιρουμένου του ΠΤ) προσαυξάνεται κατά 20% και η προσαύξηση αυτή υπολογίζεται πλέον τυχόν προσαύξησης κατά τις διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου.

Έχουμε ευθαρσώς δηλώσει εξ αρχής τα εξής: Δεν είμαστε σε θέση να κρίνουμε αν δικαίως ή αδίκως έγιναν οι ανωτέρω τροποποιήσεις καθώς τα οικονομικά μεγέθη των έργων συμπαραγωγής εκφεύγουν του επιστημονικού αντικειμένου μας. Όμως με τρόπο απόλυτο και κατηγορηματικό υποστηρίζουμε ότι η οποιαδήποτε πολιτική συμπεριφορά μιας ηγεσίας δεν μπορεί να εφαρμόζεται επιλεκτικά και «φωτογραφικά», αλλά με αναλογικό τρόπο να επεκτείνεται σε όλες τις κατηγορίες οι οποίες είναι σε θέση τεκμηριωμένα να αποδείξουν ότι αδικούνται ασύμμετρα και δυσανάλογα, όπως π.χ. οι επενδύσεις στα ΜΔΝ και οι επενδύσεις που είχαν την «ατυχία» να υπαχθούν στις ευεργετικές διατάξεις του αναπτυξιακού νόμου και να κάνουν χρήση των κινήτρων που παρέχονται.

Οι ανωτέρω τροποποιήσεις αποδεικνύουν ότι αρκεί απλώς πολιτική βούληση και αποφασιστικότητα για την οποιαδήποτε τροποποίηση του New Deal, ακόμα και αν αυτή επιφέρει περαιτέρω επιβάρυνση του ειδικού λογαριασμού. Όταν μάλιστα η πολιτική αυτή βούληση και αποφασιστικότητα συνοδεύονται με ισχυρή τεκμηρίωση και ακλόνητη επιχειρηματολογία, είναι αδύνατον εχέφρονες άνθρωποι να αντιταχθούν έστω και αν πρόκειται για μέλη της Τρόικας που σκόπιμα και προσχηματικά πολλές φορές τους δίνεται η εικόνα σκληρών και ανάλγητων τεχνοκρατών.

Οι Σύλλογοί μας, των οποίων οι τεχνοοικονομικές μελέτες χαρακτηρίζονται από εξόχως υψηλό επίπεδο τεκμηρίωσης, έχουν αποδείξει ότι πληρούνται ήδη σήμερα οι προϋποθέσεις για άμεσες αλλαγές προς άρση των αδικιών και ότι αποτελεί ανειλημμένη ηθική υποχρέωση του Υφυπουργού η ικανοποίηση των αιτημάτων τους.

Επαγωγικά παρακαλούμε το συντάκτη της επιστολής να μεταφέρει στην πηγή πληροφόρησής του, ότι η προϋπόθεση επίτευξης πλεονάσματος προκειμένου να αρθούν οι οφθαλμοφανείς αδικίες «δεν πείθει» τα μέλη των Συλλόγων (ΣΠΗΕΦ) ΜΔΝ διότι, αφενός όπως προαναφέρθηκε δεν θα υπάρξει πλεόνασμα, αφετέρου αντίρροπα συμφέροντα έχουν πετύχει σε ταχύτατο χρόνο την ικανοποίηση των αιτημάτων τους, έχοντας συναντήσει τα ευήκοα ώτα του ΥΠΕΚΑ.

Συνεπώς η τοποθέτηση ότι δεν έχει αγγιχθεί το περίφημο «New Deal» είναι ανακριβής, το δε Υπουργείο δεν ενθυμούμεθα να παρέπεμψε τους έστω καθ’ υπόθεση αδικημένους σε μεταγενέστερα χρονικά σημεία όταν και «θα έχει αρθεί το έλλειμμα». Δεν θα θέλαμε να υποθέσουμε ότι υπάρχουν «δυο μέτρα και δυο σταθμά», ή μήπως εν τέλει υπάρχουν;